zondag 31 oktober 2010

Het jeugdwerk

Het jeugdwerk doe ik elke zaterdag samen met Miet, van 3 tot 5u.
Zoals je kan zien op de foto's is het soms nogal een chaos, maar volgens Miet is het nu al heel gestructureerd in vergelijking met een jaar geleden. 
Het is veel vrijblijvender dan bij ons in de Scouts of zo.  Hier kiezen kinderen zelf of ze gaan of niet, of ze één of twee uur meespelen, of zelfs maar één spel.  In het begin had ik heter wel moeilijk mee, maar nu ben ik het gewoon.  Het is gewoon een andere manier van jeugdwerk.
De kinderen zelf zijn heel enthousiast.  (Soms té enthousiast: dan valt er een kleintje in de modder.  Ik breng het naar zijn moeder en haar reactie is: heel hard lachen.  Zo gaat dat hier: als kinderen vallen, lachen de ouders eens goed.  Het is niet dat ze niet van hun kinderen houden, maar ze weten dat ze er niet van zullen doodgaan.  Deze houding vind ik écht leuk aan Pojom. Kinderen leren hier alles letterlijk met vallen en opstaan, tegenover de overbeschermdheid van in België.) 
Ze zijn dus enthousiast.  Soms vechten ze letterlijk voor bijvoorbeeld eerst in de rij te staan, om een spel te winnen, om gekozen te worden,... 
Altijd een klein beetje chaos
Maar soms zijn ze ook heel schattig onschuldig.  Spelletjes die bij ons enkel aanslaan bij de zesjarigen, doen hier de 12-jarigen met het grootste plezier mee.  Onbegrijpelijk.  Voor de (ex-)leiding onder ons: bijvoorbeeld "Vos kom uit je hol" is hier een topper.
Hoewel ze het concept jeugdbeweging niet kennen hier, zijn er altijd wel een paar groteren (jongeren én volwassenen) die komen kijken.  Ze willen nooit meespelen maar vinden het leuk om naar de kinderen te kijken.   Miet heeft in het begin geprobeerd om de scholieren van het middelbaar te betrekken, maar dit lukte niet.  Ze moeten dikwijls op zaterdag mee naar hun campo of milpa (maisveld) of gaan liever voetballen.   Jammer maar helaas.



De kinderen zijn heel creatief.



Dé topper: vos kom uit je hol/ raton, salta de tu gaucho. 

vrijdag 29 oktober 2010

de capacitacion

De capacitacion is de opleiding die Katleen en Sarah geven aan de lokale vroedvrouwen (comadronas).  Elke maand wordt een ander thema belicht.  Elke woensdag gaan Katleen en Lauranne naar een dorp in de streek om de vroedvrouwen van de dorpen errond te 'capaciteren'. Zo bereikt de clinica toch een grote regio en proberen ze de vroedvrouwen een klein beetje opleiding bij te geven.  Heel vaak hebben zij al een heel grote kennis door ervaring, maar missen zij de theoretische kennis die er achter zit.  Ze weten bijvoorbeeld niet hoe de mechanismen in het lichaam functioneren maar toch hebben ze een grote kennis (allemaal volgens Katleen). Soms leven er ook misverstanden onder hen, en die proberen ze weg te werken.    
Deze mevrouw bekijkt aandachtig haar papieren.




De aandacht is soms niet altijd wat het moet zijn, maar ja:
luisteren is zowiezo vermoeiend en als je het niet gewoon bent...

 Gelukkig dat deze vroedvrouwen er zijn want er worden hier heeel veel kinderen geboren.  Meestal worden wij er bij geroepen als er risicos of complicaties zijn (bv eerste kindje, stuitligging, te veel of te weinig water in de baarmoeder, de placenta die voor de opening van de baarmoeder ligt,...: ja ja ik weet er al alles van). 


Zwanger van een tweeling. 
Isabella is op zoek naar de hartslag. 




Toen ik ging liggen, legde opeens iemand een doek over mijn benen. 
Het was te bloot denk ik. 

Het was té vermoeiend...


Omdat ik toch gedaan had met school en omdat de capacitacion deze woensdag in Pojom was, was ik de zwangere vrouw van dienst.  Er wordt altijd gewerkt met levensechte voorbeelden.  Dit is uitermate belangrijk: weinig theorie, veel oefenen.  Veel spreken over hun ervaringen.  De vrouwen zijn absoluut niet gewoon om te luisteren en vallen soms gewoon in slaap... Je moet hiervoor niet beledigd zijn of zo, dat is hier gewoon zo. 





Alle vroedvrouwen wuiven Katleen uit na haar laatste capacitacion.




donderdag 21 oktober 2010

traditie versus moderniteit

Er is iets aan de gang in Pojom...

Ook bij de schoolgaande jeugd is de gsm heel populair


Sinds er in april een gsm-mast is gekomen heel al half het dorp een gsm. En dat terwijl er heel veel huizen geen electriteit hebben. Sinds augustus is er ook internet aangelegd, een project van euro-solar (iets van de Europese Unie).  Dat dit internet nog steeds niet beschikbaar is voor de gemeenschap is een andere zaak, maar dat het er komt, is zeker.   

De jeugd zit hier echt op een scharniermoment, ze willen echt vooruit, weten veel veel meer van de wereld dan hun ouders. Ze willen de wereld zien, willen genieten van hun jeugd.  Dit jaar studeert de eerste lichting af en dit is echt wel speciaal.  (Binnenkort wederom feest hiervoor!)  Een aantal van hen gaan verder studeren in een grotere stad.  Dit is niet zo simpel want dit kost veel geld. (ze moeten betalen voor een veel duurdere school, en dat kan niet iedereen hier betalen)

De structuren zijn hier daarentegen nog heel traditioneel.  Zo is er een alcalde, een burgemeester die jaarlijks gekozen wordt.  Hij moet alle conflicten oplossen.  Doet uitspraken over geschillen en heeft (beperkte en geen officiële denk ik) rechterlijke macht.  Niet makkelijk hier want we horen regelmatig over dorpen waar mensen het recht in eigen handen nemen.  Bijvoorbeeld in San Mateo Ixtatan, de alcalde daar had een dievenkoppel vrijgelaten (na het betalen van een boete) maar de bevolking liet het daar niet bij. Ze trokken naar het huis van de vrouw om de goederen te halen die gestolen waren.  Daar troffen ze ook nog twee kinderen aan die ontvoerd waren door hetzelfde koppel.  De menigte werd zo woedend dat ze het koppel gelynchd hebben. 



Toen onlangs een dronken man een man met de auto had
aangereden, kwam er een hele menigte afgezakt
naar de alcaldia. Ze waren verontwaardigd
en de alcalde heeft de chauffeur dan in het gevang gezet. 

Als er een emergencia is: altijd veel kijklustigen. 
Hier vlak voor het vertrek naar Huehuetenango. 
Hier was wel extreem veel volk.
(het geval met de dronken chauffeur)

Zoals gewoonlijk staan de mannen samen...


... en de vrouwen ook.



Als er een volksvergadering is, klinkt de hoorn.  Dat is zo een zeehoorn: die ze dan een kwartier lang door Pojom laten schalmen.  Alle "padres de familia" mogen dan naar de vergadering komen.  Meestal zijn dit enkel mannen.  Alleenstaande vrouwen zijn ook familiehoofd, maar die zijn er al niet zo veel, en dan komen ze ook nog niet zo veel naar vergaderingen en durven zeker niet veel te zeggen. 
Miet en Wouter waren bij de verkiezing van de nieuwe alcalde.  Hier mag wel heel het dorp bij aanwezig zijn.  De huidige alcalde stelt een persoon voor.  Dan worden er uit het publiek namen naar voor geroepen.  Er worden vier namen op het bord gezet.  Hieruit kiest de alcalde er twee.  Dan moeten alle aanwezigen (300 mannen én vrouwen) luidop zeggen wie ze kiezen en wordt er op het bord geturfd.  Je zou denken, dit is niet echt anoniem stemmen maar velen kunnen niet lezen en schrijven en bovendien is iedereen getuige van de stemming.  Geen geknoei dus!  Dit jaar werd er vooral gekozen tussen kandidaten die voor- of tegenstanders van de hydro-electrica waren.  (Er is sprake van een project waardoor er aan de hand van de rivier electriciteit voor heel Pojom gewonnen zou kunnen worden.  Daardoor zou er onder andere gevaar voor overstroming kunnen ontstaan, en bovendien hebben vele Pojomeros de rivier nodig voor hun akkers.  De meningen in Pojom zijn verdeeld, en de tegen-groep is een klein beetje groter dan de voor-groep.) 


Elke inwoner van Pojom moet een maal per jaar karweien verrichten voor de gemeenschap.  Dit kan gaan van gras afdoen in de area de salud (dat is onze clinica en het terrein errond) tot meehelpen aan de bouw van de alcadia (het gebouw waar de alcalde zetelt) of een jaar lid zijn van de politie. 

  
Mannen maaien het gras met hun machetes

Angelina in de Super-tienda

Sinds er een jaar (of misschien 2, 3) een weg is aangelegd, is Pojom aan het ontsluiten van de buitenwereld.  Er is ook stilaan een rijkere en middenklasse aan het ontstaan: er zijn hier tientallen winkels, (die allemaal hetzelfde verkopen) De rijken hebben hier ook een auto: die gaan dan soms in verder gelegen dorpen groenten kopen en maken zo weer meer winst. 

maandag 4 oktober 2010

de emergencias

Normaal is het consulta van 8u tot half 12 en van 3u tot 5u.
Toch word er (heel) regelmatig buiten deze uren op de deur geklopt;

Vraagt Sarah of Katleen: "Wat is het probleem?"

"Emergencia" zeggen ze dan. (= noodgeval)

"En wat heb je precies?"

"Warme voeten"

Of ook heel heel dikwijls:

"Calentura" (=verhoogde temperatuur). 

"Sinds wanneer" 

"Sinds 2 jaar"


Daar sta je dan aan de deur.  Als het gewoon 8u 's avonds is, is het niet zo erg.  Als het 3u 's nachts is, is het minder leuk.  Gelukkig voor mij slaap ik redelijk vast en hoor ik het bijna nooit als ze 's nachts kloppen (bonken).  Dit zijn nog de grappige gevallen. 
Vrouwen die zitten te wachten op de uren van de consulta


Natuurlijk zijn er ook nog echte noodgevallen.  Zo kwam er jong koppel met een baby met zware ademhalingsmoeilijkheden.  We hebben de ouders met hun kind naar Huehue gestuurd voor verder onderzoek.  Bleek dat het een hartafwijking had en ondertussen is het babietje helaas gestorven.  Zo zijn er van tijd tot tijd ook echte triestige zaken hier.  Ook een ondervoed kindje van bijna 5 jaar dat slechts 10 kilo woog is onlangs gestorven.  Hier had iedereen het wel moeilijk mee, want je weet nooit of dit nog te redden was geweest. 



Een beetje een kunstige foto: zicht in de klas én op de speelplaats tijdens de pauze


Deze foto heeft iemand stiekem genomen tijdens het lesgeven

Heberilda schrijft nog gauw haar schrift bij tijdens de pauze


Maria leest haar les na tijdens de pauze
Magdalena Rosa is moe




Magda waant zich even maestra (op de stoel van de juffrouw)

De klas van het derde

De klas van het derde